Τρίτη 26 Ιουλίου 2011

Το Αλφαβητάρι του ΑΙΓΑΛΕΩ.

Το Αλφαβητάρι του ΑΙΓΑΛΕΩ.
Μια πόλη, μια ιστορία!

Του Νίκου Δημ. Νικολαϊδη.

Έκδοση: Ιστορικό Λαογραφικό Οικομουσείο Αιγάλεω.


Αυτό το κείμενο είναι ολοφάνερο μιας εκφρασμένης χαράς γιατί "γέννημ' ανάθρεμμα" και όπως λεει ο μεγάλος Μαρκ Τουέιν (1835-1910) "Για να νιώσεις τη χαρά σε όλη της την ένταση πρέπει να έχεις κάποιον να τη μοιραστείς". Αυτό ακριβώς έκανε ο συγγραφέας του βιβλίου αυτού. Μοιράζει χαρά, αναμνήσεις, περιδιαβαίνοντας ένα τόπο που άλλαξε, ένα τόπο νοσταλγίας παιδικών μου χρόνων, χωμάτινων δρόμων, μικρών σπιτιών, ανθρώπων απλών, κυνηγημένων, εξοστρακισμένων από πατρίδες που λέμε "χαμένες", όμως η μνήμη είναι φύλακας θησαυρού και ο θησαυρός δε χάνεται πηγαίνει από χέρι σε χέρι σαν τη σκυτάλη, ακτινοβολεί στη μνήμη, στο λόγο, στην αφήγηση, στην καταγραφή, στην ιστορία.

"ΑΙΓΑΛΕΩ: Μια λέξη που μιλά στην καρδιά μας. Το μοναδικό τοπωνύμιο που αρχίζει από Άλφα και τελειώνει σε Ωμέγα. Σαν μια αλφάβητο εμπειριών, εικόνων, οσμών και γεύσεων που μας έχουν σημαδέψει. Επτά γράμματα, σαν ένας αρχέτυπος συμβολισμός που ξεκινά απ' τα βάθη των αιώνων για να καταλήξει στο παρόν (σελ. 17)."

Ένας αγαπημένος δήμαρχος, Σταύρος Μαυροθαλασσίτης (1898-1986), ένας έλληνας αντιστασιακός, πολιτικός, ταγματάρχης πεζικού του ΕΛΑΣ, που είχε τα ηνία της εξουσίας για πάρα πολλά χρόνια (1956-1967) και ξανά το 1975, χωρίς να είναι εξουσιαστής.

Το "μπαρουτάδικο", σήμερα άλσος. Χώρος που δεν τον πλησίαζες εύκολα, απαγορευμένος ιδίως στα παιδιά, επικίνδυνος, εκρηχτικός, με πολεμόχαρα προϊόντα... όμως στα σκοτεινά του περιτειχίσματα νέοι και νέες με αγκαλιές, φιλιά και χάδια κρύβουν παθιασμένους έρωτες, αντίδοτα στη μανία του Θεού Άρη.

Οι Φούρνοι, δυο που θυμάμαι, ένας του Βαζάκα στην Πλατεία του Εσταυρωμένου και ένας του Τσιτόπουλου στη μέση σχεδόν της Μυριοφύτου, με προϊόντα που έκαναν τα πιο πολλά παιδιά να σαλιάζουν απλά και μόνο με το κοίταγμα μια κι η τσέπη μονίμως φτωχή, χωρίς οικονομικό περιεχόμενο.

Το όρος Αιγάλεω να πιάνει από Πάρνηθα μεριά μέχρι τον Σαρωνικό κόλπο Ελευσίνας, και να' χει φιλοξενήσει, αθέλητα είναι η αλήθεια, το θρόνο ενός πάμπλουτου, υπερήφανου βασιλιά - κατακτητή (Ξέρξης Α') που η θέαση μιας άγριας ναυμαχίας, στα στενά του νησιού της Σαλαμίνας (480 π.Χ.), με αποτέλεσμα την ήττα του πολλαπλάσιου στρατού του, έναντι των Ελλήνων, τον έκανε να σκύψει ντροπιασμένος το κεφάλι.

Ο θεός Κηφισός - ποταμός με τις πηγές του από Πάρνηθα, Πεντέλη να ρέει μαζεύοντας τα νερά από το όρος Αιγάλεω καθώς και τα βρόχινα και να τα διοχετεύει στη θάλασσα. Θεός ευσπλαχνίας που ο σεβασμός μας γι αυτόν θα 'πρεπε να περισσεύει..

Ψυχαγωγικές παραστάσεις δρόμων, λαϊκοί ήρωες, όπως ο "Σαμψών" , ένας μυώδης, βραχύσωμος άντρας, που έσπαζε αλυσίδες πολλές φορές ματώνοντας το ημίγυμνό του σώμα ή τραβώντας με το στόμα το σκοινί όπου ήταν δεμένο ένα αυτοκίνητο... κι όλα αυτά για να πετάξεις πενταροδεκάρες σε ένα παλιό καπέλο που ' κανε ένα γύρο του κόσμου, που αραίωνε, δυστυχώς, σαν έφτανε η στιγμή ενός πενιχρού εισιτηρίου, μετά την παράσταση.

Καλλιτέχνες πολλοί που αγάπησαν και ύμνησαν τον τόπο που τους φιλοξένησε, γιατί το Αιγάλεω ήταν και είναι μια μεγάλη αγκαλιά ενός απέραντου ψηφιδωτού ανθρώπων του μόχθου, της προσφυγιάς, των γραμμάτων και των τεχνών. Όπως ο Γιώργος Ζαμπέτας, ο μάγκας τεχνίτης της λαϊκής μας μουσικής, "τ' αηδόνι του Αιγάλεω" όπως τον ονομάζει ο συγγραφέας. Και τόσοι άλλοι...

Πολλές σελίδες αφιερώνει το βιβλίο στον αθλητισμό, όπως στο ποδόσφαιρο, στο Βόλεϊ, στο Μπάσκετ, κι εγώ συγκινήθηκα στην αναφορά του ονόματος των ποδοσφαιριστών Μαραμενίδη, του Λάκη, που είναι συγγενής μου, καθώς και του αξέχαστου Γιάννη Μαρδίτση, που τον γνώρισα στις διακοπές μου σ' ένα ψαροχώρι, που επισκεπτόμασταν για πάρα πολλά καλοκαίρια...

Μεγάλη αναφορά και σε πολλούς συλλόγους και εφημερίδες τοπικές που κατακλύζουν τον τόπο.

Ένα βιβλίο μεγαλύτερων διαστάσεων από τα συνηθισμένα, 317 σελίδων, με συμπυκνωμένες αναφορές, γιατί το ΑΙΓΑΛΕΩ μεγαλώνει, αλλάζει, συγχρονίζεται, δεν έχει τέλος, ένα συνονθύλευμα πολιτισμού, "μαγκιάς και κουλτούρας", όπως καλύτερα το συνοψίζει ο συγγραφέας.

Σημείωση: Σ' αυτό το "blog" στις 13.09.2008, ανέβασα ένα διήγημα που αναφέρεται σε συνοικία του Αιγάλεω, για ένα προσκύνημα της γιορτής του πολιούχου Αγ. Σπυρίδωνα, όταν η πιτσιρικαρία πανηγυρίζει... θαυμάζοντας, τρώγοντας και κάνοντας κούνιες. Τίτλος του διηγήματος: "το ροζ φουρό".

Ευγενία Μακαριάδη.

Σάββατο 23 Ιουλίου 2011

ΧΡΥΣΟΠΡΑΣΙΝΟ ΦΥΛΛΟ.

"Κύπρος της αγάπης και του Ονείρου.!

Ένα οδοιπορικό γνώσης, χαράς, δακρύων, στεναγμών, γαλήνης και όλα να βασίζονται σε συντοπίτες και συντοπίτισσες, που αγαπούν τη μουσική, το χορωδιακό τραγούδι και όχι μόνο. Ένα ταξίδι με τη δύναμη μιας φυσαρμόνικας που οι ήχοι της υμνούν τον έρωτα, τον πόνο της απώλειας, τη φρίκη του πολέμου, τη νίκη της ζωής.

Πρώτος σταθμός η Λευκωσία ένα χαμόγελο στην όμορφη πόλη, όμως μια φυσαρμόνικα κλαιει, όπως το εκφράζει ο ποιητής, σαν πλησιάζουμε τη διαχωριστική γραμμή, γιατί εδώ κυριαρχεί η διαίρεση, η πράξη του χωρισμού, της απώλειας του μισού μιας πρωτεύουσας. Η δύναμη της μουσικής να δίνει ώθηση να στέκεσαι ασάλευτος μπρος στη βία του απαγχονισμού παιδιών εικοσάχρονων που αγωνίζονταν για την ελευθερία εκεί στα "φυλακισμένα μνήματα" όπου έκρυβαν οι εγγλέζοι τα νεκρά σώματα των παιδιών που κρέμασαν και δεν τα έδιναν στους συγγενείς τους για να θαφτούν (1955-1959). ένα κοιμητήρι στις κεντρικές φυλακές της Λευκωσίας για δεκατρείς νέους και μια επιγραφή που σε ταρακουνάει για την αξιοπρέπεια της ζωής σου μέχρι θανάτου "Τ' αντρειωμένου ο θάνατος δε λογιέται." Ο φρικιαστικός χώρος της αγχόνης με την καταπακτή και το μοχλό της, η θήκη με γυάλινο άνοιγμα, όπου εκτίθεται η λευκή μάσκα που τη φορά ο μελλοθάνατος... όμως έμεινε εκεί αφόρετη μια και οι ήρωες αντιμετώπισαν το θάνατο κατάματα.

Ένα προσκύνημα στον τύμβο της Μακεδονίτισσας, όπου είκοσι ένας τάφοι, εκεί που έπεσε το αεροπλάνο της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας, της 1ης Μοίρας Καταδρομών, των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων και τετρακόσια σαράντα εννιά τάφοι & κενοτάφια Ελλαδιτών και Ελληνοκυπρίων υπερασπιστών της Κύπρου στους αγώνες κατά των Τούρκων (1964 & 1974).. και ένα χάδι, ένα άγγιγμα μπας και ελαφρύνουμε το βάρος ενός ατέλειωτου πένθους, στη ράχη της ηλικιωμένης Κύπριας μάνας που στέναζε δακρυσμένη θυμιατίζοντας τον τάφο του εικοσάχρονου γιου της..

Επίσης ένας άηχος λυγμός για τους δεκατρείς νεκρούς και δεκάδες τραυματίες από την έκρηξη ρουκετών, βλημάτων και βομβών στη Ναυτική βάση Μαρί, στις 13-07-11.

Δεύτερος σταθμός: η Αμμόχωστος. Η φυσαρμόνικα κλαιει γοερά μια νεκρή πόλη, μια πόλη φάντασμα, ένας τόπος περιφραγμένος με απομεινάρια σπιτιών, δρόμων, μαγαζιών, ένας τόπος που επίσης απαγχονίστηκε όμως αυτή τη φορά από τον Τούρκο.

Τρίτος σταθμός: Στη Λεμεσό, στις Πλάτρες, που ο Σεφέρης λογοτεχνικά ύμνησε "τ' αηδόνια δε σ' αφήνουνε να κοιμηθείς στις Πλάτρες", στην οροσειρά Τρόοδος, Μονή Κύκκου, και λίγο παραπέρα από το μοναστήρι ο τάφος του Μακαρίου.

Τέταρτος σταθμός: Πάφος και στάση στην Πέτρα του Ρωμιού, ένας μεγάλος βράχος που δεσπόζει στην παραλία και κατά τη μυθολογία αναδύθηκε η θεά Αφροδίτη.

Και το βράδυ στην όμορφη και μοντέρνα πόλη της Λεμεσού, όπου και το ξενοδοχείο μας, συναντηθήκαμε στο θεατράκι του Αγίου Τύχωνα, όπου η ΧΟΡΩΔΙΑ ΔΙΟΝΥΣΟΥ- ΣΕΜΕΛΗ, συμμετείχε με τη Χορωδία Αμμοχώστου και οι αγγελικές φωνές αγκάλιασαν το βασανισμένο νησί υμνώντας τη "Γη της πικραμένης Παναγιάς, τη Γη του Μύρου του Χαιρετισμού, Χρυσοπράσινο φύλλο ριγμένο στο πέλαγος".

Σ' αυτό το υπέροχο μωσαϊκό συμπολιτών μας, ανθρώπων της επιστήμης, της μουσικής, της φωτογραφίας, βρέθηκα κι εγώ να παρατηρώ, να θαυμάζω τη γνώση, τα χαριτολογήματα, τις σκέψεις, τους στοχασμούς τους και κείνο το λίγο που θεωρώ ό,τι πρέπει να κάνω είναι να μοιραστώ μαζί σας καταγράφοντας τα δρώμενα και δίνοντας συγχαρητήρια σ' όλους και σε καθέναν χωριστά, όπως στην Έμιλυ επάξια οργανώτρια, στον Βαγγέλη με τη φυσαρμόνικά του, στη Βάσω, στη Ρία, στη Σταυρούλα, στον Κώστα, στον Λευτέρη, στον Μάκη, στον Ντάνο, στον Δημήτρη, στη Σοφία, στη Διονυσία, στη Θάλεια, στη Χρυσούλα, και σ' άλλους πολλούς σχεδόν τριάντα...

Ευγενία Μακαριάδη.