Το Αλφαβητάρι του ΑΙΓΑΛΕΩ.

Το Αλφαβητάρι του ΑΙΓΑΛΕΩ.
Μια πόλη, μια ιστορία!

Του Νίκου Δημ. Νικολαϊδη.

Έκδοση: Ιστορικό Λαογραφικό Οικομουσείο Αιγάλεω.


Αυτό το κείμενο είναι ολοφάνερο μιας εκφρασμένης χαράς γιατί "γέννημ' ανάθρεμμα" και όπως λεει ο μεγάλος Μαρκ Τουέιν (1835-1910) "Για να νιώσεις τη χαρά σε όλη της την ένταση πρέπει να έχεις κάποιον να τη μοιραστείς". Αυτό ακριβώς έκανε ο συγγραφέας του βιβλίου αυτού. Μοιράζει χαρά, αναμνήσεις, περιδιαβαίνοντας ένα τόπο που άλλαξε, ένα τόπο νοσταλγίας παιδικών μου χρόνων, χωμάτινων δρόμων, μικρών σπιτιών, ανθρώπων απλών, κυνηγημένων, εξοστρακισμένων από πατρίδες που λέμε "χαμένες", όμως η μνήμη είναι φύλακας θησαυρού και ο θησαυρός δε χάνεται πηγαίνει από χέρι σε χέρι σαν τη σκυτάλη, ακτινοβολεί στη μνήμη, στο λόγο, στην αφήγηση, στην καταγραφή, στην ιστορία.

"ΑΙΓΑΛΕΩ: Μια λέξη που μιλά στην καρδιά μας. Το μοναδικό τοπωνύμιο που αρχίζει από Άλφα και τελειώνει σε Ωμέγα. Σαν μια αλφάβητο εμπειριών, εικόνων, οσμών και γεύσεων που μας έχουν σημαδέψει. Επτά γράμματα, σαν ένας αρχέτυπος συμβολισμός που ξεκινά απ' τα βάθη των αιώνων για να καταλήξει στο παρόν (σελ. 17)."

Ένας αγαπημένος δήμαρχος, Σταύρος Μαυροθαλασσίτης (1898-1986), ένας έλληνας αντιστασιακός, πολιτικός, ταγματάρχης πεζικού του ΕΛΑΣ, που είχε τα ηνία της εξουσίας για πάρα πολλά χρόνια (1956-1967) και ξανά το 1975, χωρίς να είναι εξουσιαστής.

Το "μπαρουτάδικο", σήμερα άλσος. Χώρος που δεν τον πλησίαζες εύκολα, απαγορευμένος ιδίως στα παιδιά, επικίνδυνος, εκρηχτικός, με πολεμόχαρα προϊόντα... όμως στα σκοτεινά του περιτειχίσματα νέοι και νέες με αγκαλιές, φιλιά και χάδια κρύβουν παθιασμένους έρωτες, αντίδοτα στη μανία του Θεού Άρη.

Οι Φούρνοι, δυο που θυμάμαι, ένας του Βαζάκα στην Πλατεία του Εσταυρωμένου και ένας του Τσιτόπουλου στη μέση σχεδόν της Μυριοφύτου, με προϊόντα που έκαναν τα πιο πολλά παιδιά να σαλιάζουν απλά και μόνο με το κοίταγμα μια κι η τσέπη μονίμως φτωχή, χωρίς οικονομικό περιεχόμενο.

Το όρος Αιγάλεω να πιάνει από Πάρνηθα μεριά μέχρι τον Σαρωνικό κόλπο Ελευσίνας, και να' χει φιλοξενήσει, αθέλητα είναι η αλήθεια, το θρόνο ενός πάμπλουτου, υπερήφανου βασιλιά - κατακτητή (Ξέρξης Α') που η θέαση μιας άγριας ναυμαχίας, στα στενά του νησιού της Σαλαμίνας (480 π.Χ.), με αποτέλεσμα την ήττα του πολλαπλάσιου στρατού του, έναντι των Ελλήνων, τον έκανε να σκύψει ντροπιασμένος το κεφάλι.

Ο θεός Κηφισός - ποταμός με τις πηγές του από Πάρνηθα, Πεντέλη να ρέει μαζεύοντας τα νερά από το όρος Αιγάλεω καθώς και τα βρόχινα και να τα διοχετεύει στη θάλασσα. Θεός ευσπλαχνίας που ο σεβασμός μας γι αυτόν θα 'πρεπε να περισσεύει..

Ψυχαγωγικές παραστάσεις δρόμων, λαϊκοί ήρωες, όπως ο "Σαμψών" , ένας μυώδης, βραχύσωμος άντρας, που έσπαζε αλυσίδες πολλές φορές ματώνοντας το ημίγυμνό του σώμα ή τραβώντας με το στόμα το σκοινί όπου ήταν δεμένο ένα αυτοκίνητο... κι όλα αυτά για να πετάξεις πενταροδεκάρες σε ένα παλιό καπέλο που ' κανε ένα γύρο του κόσμου, που αραίωνε, δυστυχώς, σαν έφτανε η στιγμή ενός πενιχρού εισιτηρίου, μετά την παράσταση.

Καλλιτέχνες πολλοί που αγάπησαν και ύμνησαν τον τόπο που τους φιλοξένησε, γιατί το Αιγάλεω ήταν και είναι μια μεγάλη αγκαλιά ενός απέραντου ψηφιδωτού ανθρώπων του μόχθου, της προσφυγιάς, των γραμμάτων και των τεχνών. Όπως ο Γιώργος Ζαμπέτας, ο μάγκας τεχνίτης της λαϊκής μας μουσικής, "τ' αηδόνι του Αιγάλεω" όπως τον ονομάζει ο συγγραφέας. Και τόσοι άλλοι...

Πολλές σελίδες αφιερώνει το βιβλίο στον αθλητισμό, όπως στο ποδόσφαιρο, στο Βόλεϊ, στο Μπάσκετ, κι εγώ συγκινήθηκα στην αναφορά του ονόματος των ποδοσφαιριστών Μαραμενίδη, του Λάκη, που είναι συγγενής μου, καθώς και του αξέχαστου Γιάννη Μαρδίτση, που τον γνώρισα στις διακοπές μου σ' ένα ψαροχώρι, που επισκεπτόμασταν για πάρα πολλά καλοκαίρια...

Μεγάλη αναφορά και σε πολλούς συλλόγους και εφημερίδες τοπικές που κατακλύζουν τον τόπο.

Ένα βιβλίο μεγαλύτερων διαστάσεων από τα συνηθισμένα, 317 σελίδων, με συμπυκνωμένες αναφορές, γιατί το ΑΙΓΑΛΕΩ μεγαλώνει, αλλάζει, συγχρονίζεται, δεν έχει τέλος, ένα συνονθύλευμα πολιτισμού, "μαγκιάς και κουλτούρας", όπως καλύτερα το συνοψίζει ο συγγραφέας.

Σημείωση: Σ' αυτό το "blog" στις 13.09.2008, ανέβασα ένα διήγημα που αναφέρεται σε συνοικία του Αιγάλεω, για ένα προσκύνημα της γιορτής του πολιούχου Αγ. Σπυρίδωνα, όταν η πιτσιρικαρία πανηγυρίζει... θαυμάζοντας, τρώγοντας και κάνοντας κούνιες. Τίτλος του διηγήματος: "το ροζ φουρό".

Ευγενία Μακαριάδη.