Πέμπτη 22 Δεκεμβρίου 2011

ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΡΟΔΕΡΕΡ. (Μυθιστόρημα) του ΓΚΙΓΕΡΜΟ ΜΑΡΤΙΝΕΣ (γεν. 1962 Αργεντινή.)

Έργα του:
-Σχετικά με τον Ροδερερ (1992)
-Ακολουθία της Οξφόρδης (2004)
κ.α.

Τελικά όταν διαβάζω βιβλία νοτιο-αμερικανών συγγραφέων, όπως ο μεγαλοφυής Χόρχε Λουίς Μπόρχες (Αργεντινή), ο νομπελίστας Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες (Κολομβία), ο Luis Sepulveda (Χιλή), ο Κάρλος Μαρία Ντομίνγκες (Αργεντινή) και τώρα ο προαναφερόμενος, τα τελειώνω χωρίς διακοπή• με λίγα λόγια δεν τ' αφήνω από τα χέρια μου.

Ο Γκιγέρμο Μαρτίνες είναι μαθηματικός και όπως φαίνεται συνεπής στις σπουδές του της Λογικής, έγραψε μια δραματική, θα 'λεγα, μυθιστορία πάνω στη μαθηματική επιστήμη που όπως καθαρά διαφαίνεται τείνει προς τη φιλοσοφία.

Δεν ξέρω γιατί έχουν βάλει ετικέτα σ' αυτού του είδους τα μυθιστορήματα και τα χαρακτηρίζουν ως "μαθηματική λογοτεχνία". Σας διαβεβαιώ ότι το εν λόγω μυθιστόρημα δεν έχει να κάνει με αριθμούς και εξισώσεις, παρά μόνο με φιλοσοφικά θέματα και πνευματικές αναζητήσεις. Επίσης επισημαίνει τη μοναξιά της διανοητικότητας και της αυτοτελούς σκέψης της με στόχο την ανακάλυψη θεωρήματος που θα χρειαστεί όχι μόνο χρόνο να θυσιάσει ο ήρωάς μας στην ερημιά του διαβάσματος και του διαλογισμού, αλλά και την ίδια του τη ζωή.
Όπως, εξάλλου, το διαβεβαιώνει ο ίδιος στον αφηγητή και φίλο του, όταν ο τελευταίος του μίλησε για έρωτα λέγοντας "σ' αυτό τον πειρασμό, δε θα μπορέσεις να αντισταθείς", εκείνος απάντησε "αν κάτι ξέρω είναι πως αυτό που μέχρι τώρα δεν αποκαλύφτηκε σε κανέναν δεν πρόκειται να το αποκτήσω παρά με κόστος μια ολόκληρη ζωή κι αυτό είναι που πληρώνω, μην αμφιβάλλεις, για να μάθω την απάντηση" (σελ.92),

Οι ήρωες του βιβλίου δυο συμμαθητές αμφότεροι ευφυείς. Ο ένας είναι ο αφηγητής, (πρωτο-πρόσωπη αφήγηση) κι ο άλλος είναι ο Ροδερέρ, που όπως φαίνεται από τον ανομολόγητο θαυμασμό του αφηγητή, μπορεί και ζήλιας, ευφυέστερος του πρώτου.

Εξ' άλλου σε μια παρτίδα σκάκι σε ένα κακόφημο μπαρ που έπιναν και έπαιζαν ζάρια διάφοροι, κατώτεροι (κατά τον αφηγητή) σε κοινωνικό και πνευματικό επίπεδο, γνώρισε τον Ροδερέρ ως συμπαίκτη του. Οι σκακιστές έπαιζαν στο βάθος του μαγαζιού σε ειδικά διαμορφωμένα τραπέζια με τα τετράγωνα χαραγμένα στο ξύλο. Ο αφηγητής σίγουρος για την νίκη και καλά μελετημένος μια και θα έπαιζε στο Ετήσιο Ανοιχτό Τουρνουά, έχασε κατά κράτος από τον Ροδερέρ. Η έκφραση του τελευταίου δεν ήταν εκείνη της ικανοποίησης, αλλά της αναποφασιστικότητας και του εκνευρισμού. Ήταν σαν να τα είχε με τον εαυτό του για ένα ζήτημα που δεν κατάφερνε να λύσει.

Ο Ροδερέρ ήταν απόμακρος απ' όλους, έξω από τα τετριμμένα, τα κοινότοπα, αγνοούσε φιλίες, συγγένειες και έρωτες ακόμα, αν και είχε εκείνο το στοιχείο που έθελγε τα κορίτσια και δεν ήταν τίποτα άλλο παρά η εξυπνάδα του. Ήθελε όλο το χρόνο αποκλειστικά για τον εαυτό του γιατί το πάθος του ήταν η λύση του προβλήματος μιας ανακάλυψης που δεν είχε ποτέ καταγραφεί, που δεν είχε ποτέ ειπωθεί και που εκείνος ένιωθε ότι δεν θα αργήσει να τη βρει, αρκεί να έχει χρόνο, μακριά από οικογενειακές και κοινωνικές αξιώσεις, καθώς και από τις σχολικές σπουδές και το κάνει μια και αποφασίζει να τις σταματήσει.

Ο αφηγητής τελειώνει τις σχολικές του σπουδές και συνεχίζει με υποτροφία στο πανεπιστήμιο του Μπουένος Άιρες. Τελειώνει επίσης και το πανεπιστήμιο.

Στην επιφυλακτική του στάση αναφορικά στην πρόταση του καθηγητή του να μπει στο πρόγραμμα υποτροφιών για το διδακτορικό του στο πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, ο τελευταίος τον πείθει λέγοντας, "η χώρα ενός μαθηματικού είναι τα πανεπιστήμια όλου του κόσμου".

Σε δυο μέρες πρέπει να ταξιδέψει στην Αγγλία. Αν και ο χρόνος ενισχύει τη λήθη ή τουλάχιστον απομακρύνει από συγγενικούς και φιλικούς δεσμούς, ο αφηγητής αποφασίζει να επισκεφτεί το χωριό του, την οικογένειά του που αμφιταλαντεύεται ανάμεσα στη στενοχώρια της ξενιτιάς και στην υπερηφάνεια της προόδου του. Επίσης δείχνουν μια έμμεση συμπεριφορά στο να του γνωστοποιούν τα διάφορα συμβάντα, όπως για παράδειγμα τον επικείμενο αρραβώνα της αδελφής του Κριστίνα με έναν παλιό συμμαθητή του, τον Ανίμπαλ Κουφρέ, που έκανε καζούρα στην τάξη κι ήταν χαμηλού πνευματικού επιπέδου. Τον παραξένεψε η απόφαση αυτή της αδελφής του, γιατί ήταν από τα σχολικά χρόνια τρελά ερωτευμένη με τον Ροδερέρ.

Τελείωνε την μπύρα του ο αφηγητής μας στο γνωστό στέκι-μπαρ όταν έκανε την εμφάνισή του ο Ροδερέρ. Ανέβαινε ασθμαίνοντας τα σκαλιά στηριγμένος σε ένα μπαστούνι. Ο Ροδερέρ τον πλησίασε και μιλώντας ψιθυριστά είπε "το τέλειωσα".

Ο Ροδερέρ είχε τελειώσει αυτό που η σκέψη του μελετούσε χρόνια τώρα και δεν το είχαν καταφέρει ο Σπινόζα και ο Ντε Κουίνσυ, το μεγάλο όραμα που καταδίωκε τον Νίτσε: τη νέα ανθρώπινη γνώση. Θα το υπαγόρευε σ' ένα ευφυή πανεπιστημιακό και φίλο...

Δυο φίλοι, δυο ανθρώπινες ευφυίες.
ο καθηγητής τους, ο δόκτωρ Ράγο είχε διατυπώσει τον ορισμό των τύπων της ευφυίας ότι μπορούσαν να περιοριστούν σε δυο κύριες μορφές: η πρώτη είναι η αφομοιωτική ευφυία, η ευφυία που δρα σαν σφουγγάρι και απορροφά αμέσως ό,τι της προσφέρεται, που προχωράει με αυτοπεποίθηση και βρίσκει φυσικές, προφανείς σχέσεις και τις αναλογίες που άλλοι προηγουμένων έχουν καθορίσει ... είναι η ευφυία των ταλαντούχων ή "ικανών" που ο κόσμος διαθέτει κατά χιλιάδες..(σελ. 42,43 )

Και ως παράδειγμα ανέφερε τον αφηγητή.

Ο άλλος τύπος ευφυίας συνέχισε ο καθηγητής Ράγο, είναι πιο σπάνιος, πιο δυσεύρετος• είναι μια ευφυία που βρίσκει παράξενα και πολλές φορές εχθρικά τα πιο κοινά δεσμά της λογικής, τα πιο τετριμμένα επιχειρήματα, το γνωστό και αποδεδειγμένο...(σελ. 44).


Το κουράρισμα του άρρωστου Ροδερέρ έχει αναλάβει η ακόμα ερωτευμένη μαζί του Κριστίνα.

Δίπλα στον ετοιμοθάνατο Ροδερέρ ήταν η Κριστίνα και ο αφηγητής, που μας λεει ότι ο Ροδερέρ κάτι μουρμούριζε, σαν να είχε δει ένα τελευταίο φως. Τα χέρια του με τις παλάμες ανοιχτές ήταν σαν να χτυπούσε τις πόρτες του ουρανού και ακούστηκε παράξενα η φωνή του σαν να μην ήταν του κόσμου τούτου: Ανοίξτε μου, είμαι ο πρώτος.

Δευτέρα 5 Δεκεμβρίου 2011

"Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑΊΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ" του Θεόδωρου Δημητρόπουλου.

Τα παρακάτω εκφώνησα, στην παρουσίαση του προαναφερόμενου βιβλίου, στο Γυμνάσιο-Λύκειο Διονύσου στις 30.11.2011.




Καλησπέρα σας, πρώτα απ' όλα χαίρομαι που επιλέχτηκα να εισηγηθώ και να διαβάσω αποσπάσματα του βιβλίου με τίτλο Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑΊΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ του συγγραφέα κυρίου Θεόδωρου Δημητρόπουλου και να βρίσκομαι επίσης ανάμεσα σε καταξιωμένους συμπολίτες μας όπως ο συγγραφέας κύριος ΄Αρης Γαβριηλίδης και ο καθηγητής, δάσκαλος, καλύτερα (μου αρέσει η λέξη δάσκαλος) και συγγραφέας επίσης κύριος Γιάννης Κωβαίος.

Θα προσπαθήσω να μην σας κουράσω, αν και εμείς οι παραμυθάδες είμαστε λογάδες, υπομονή λοιπόν.

Παίρνω πίσω αυτό που είπα πρωτύτερα ότι χάρηκα που επιλέχτηκα, σας εξομολογούμαι ότι μάλλον ταράχτηκα• τι δουλειά έχω εγώ σκέφτηκα να εισηγηθώ κάτι που αφορά τους αρχαίους, μια και υστερώ στον αρχαιογνωστικό τομέα.

Αρχίζοντας το βιβλίο μπήκα αμέσως στα δύσκολα. Τι μας λεει ο ποιητής;
"Ουδέν έρπει ψεύδος εις γήρας χρόνου" δηλαδή: Κανένα ψέμα δεν αντέχει στο χρόνο, γνωμικό του Σοφοκλή.

Εντάξει αυτό μπορείς να το ερμηνεύσεις σκέφτηκα, αν όμως συνεχίσει έτσι με αρχαία ρητά και αποφθέγματα, τότε απλά υποχωρώ περήφανα.

Όμως, με κεντρίζει, λόγω φύλου βεβαίως, ό, τι έχει να κάνει γενικά με τις διακρίσεις που οφείλονται στο γένος του ανθρώπου και εδώ μιλάμε για τη γυναίκα• έτσι στρώθηκα στο διάβασμα και στη μαγεία της συγγραφής, όπου η πνευματική μαστοριά του γράφοντος κάνει τα δύσκολα απλά και ανακαλύπτεις ότι αυτά που ξέρεις δεν είναι ακριβώς έτσι• κι αυτό γιατί ο συγγραφέας σε πείθει αναλύοντας περαιτέρω απόψεις δίνοντας νόημα, έμφαση (αν θέλετε) σε καταστάσεις του τότε, ακόμα και του σήμερα, μεταμορφώνοντας το άσκημο σε όμορφο, όπως για παράδειγμα την υποδούλωση σε απελευθέρωση.

Και μια και αρχίζει το βιβλίο με τον Αθηναίο τραγικό ποιητή Σοφοκλή, ας θυμηθούμε ένα του απόφθεγμα και ας μας επιτραπεί, εμάς τις γυναίκες του σήμερα, να τον έχουμε κάπου σε ένα μικρό μέρος του μυαλού μας, είναι η αλήθεια, ως μισογύνη. Λεει λοιπόν "Στις γυναίκες η σιωπή φέρνει κοσμιότητα" .

Διαβάζοντας το βιβλίο του κυρίου Δημητρόπουλου, μας θυμίζει το σπουδαίο έργο του Σοφοκλή την "Αντιγόνη" και τότε σε ένα μεγάλο μέρος του μυαλού και της καρδιάς μας αποθεώνεται ως φιλογύνης.

Συνεχίζω με τον έτερο σπουδαίο ποιητή, τον Ευριπίδη• εδώ να δείτε τι μας σούρνει και ας μου επιτραπεί να αναφέρω μόνο τούτο "Η γυναίκα είναι ένα πλάσμα γεμάτο φόβους. Φοβάται τις μάχες και τρέμει μόλις δει σπαθί. Μα μόλις βρεθεί μέσα στον κύκλο των συζυγικών της καθηκόντων δεν υπάρχει ψυχή περισσότερο διψασμένη για αίμα". Εμφαντικό σ' αυτό του το απόφθεγμα είναι το έργο του "Μήδεια" μια παιδοκτόνα και βάρβαρη φαρμακίδα. Όμως στην "Ανδρομάχη" του, όπως μας υπενθυμίζει στη σελίδα 42 του βιβλίου ο κύριος Δημητρόπουλος, ο Ευριπίδης τονίζει "πως ο άνδρας και η γυναίκα πρέπει να έχουν ίσα δικαιώματα" και τότε σε ένα μεγάλο μέρος του μυαλού και της καρδιάς μας αποθεώνεται επίσης μια και παρουσιάζεται ως φίλος των γυναικών.

Ας πάμε πιο παλιά στον σπουδαίο, μετά τον Όμηρο, ποιητή Ησίοδο, γιατί κι αυτός αναφέρεται στο βιβλίο που σήμερα έχει την τιμητική του, λεει λοιπόν "όποιος εμπιστεύεται τη γυναίκα, εμπιστεύεται απατεώνα" ('Έργα 375 στχ), αυτό στη σελ 20 , ενώ στη σελ. 71 ο Ησίοδος ρίχνει νερό στο κρασί του και λεει 'τίποτε καλύτερο για τον άνδρα απ' τη γυναίκα την καλή, αλλά ούτε χειρότερο απ' την κακή". Όμως ποιος ή ποια δεν υμνεί ένα τόσο σπουδαίο ποιητή φιλόσοφο όπως ο Ησίοδος..

Εξ' άλλου, ας αφήσουμε το χρόνο να κατρακυλάει και να φτάνει το γυναικείο ζήτημα στο στόμα αυτού του σπουδαίου Γερμανού φιλοσόφου, φιλολόγου, ποιητή και καθηγητή ελληνικής φιλολογίας, στο Πανεπιστήμιο Βασιλείας, Φρίντριχ Νίτσε* που είπε: Στο μίσος και στον έρωτα η γυναίκα είναι πιο βάρβαρη από τον άντρα. *(1844-1900).


Σας είπα, ότι οι παραμυθάδες είναι λογάδες, γι αυτό βάζω από μόνη μου ένα τέλος λέγοντας.

Κυρίες και Κύριοι, ο συγγραφέας κύριος Θεόδωρος Δημητρόπουλος μέσα από αυτό το διαβαστερό του βιβλίο αφουγκράζεται ερωτικά, όπως οφείλει να κάνει κάθε συγγραφέας στα πονήματά του, τη γυναικεία ευαισθησία, την αγγίζει απαλά και σταθερά ως ανεκτίμητο δώρο ζωής και βήμα το βήμα της δίνει την αξία που της όφειλαν στο "άλλοτε" και της το οφείλουν στο "σήμερα".

Ευγενία Μακαριάδη