Σου γράφω από την κοιλιά του κτήνους, του Μίνωα Ευσταθιάδη. Εκδόσεις Μεταίχμιο

 

31.05.25.

 

Εισήγηση, Ευγενίας Μακαριάδη, του βιβλίου «Σου γράφω από την κοιλιά του κτήνους», του Μίνωα Ευσταθιάδη, για την Λέσχη Ανάγνωσης Δημοτικής Βιβλιοθήκης Διονύσου.

 Μίνως Ευσταθιάδης (γεν. 1967) σπούδασε νομικά στην Αθήνα και στο Ανόβερο. Έχει γράψει τα μυθιστορήματα Έξοδος (Ανατολικός, 2001), Χωρίς γλώσσα (Καστανιώτης, 2004) και Το δεύτερο μέρος της νύχτας (Ωκεανίδα, 2014) που εκδόθηκε στα γερμανικά (Acabus, 2014).

Το μυθιστόρημά του Ο Δύτης (Ίκαρος, 2018) εκδόθηκε στα γαλλικά (Actes Sud, 2020) και στα αραβικά (Al Arabi, 2023). Βρέθηκε στη βραχεία λίστα των βραβείων Athens Prize for Literature (Ελλάδα), Violeta Negra Occitanie (Γαλλία) και Prix du Livre Europeen (Ευρώπη). Το μυθιστόρημά του Κβάντι (Ίκαρος, 2020) εκδόθηκε στα γαλλικά (Actes Sud, 2023). Το μυθιστόρημά του Σχέδια του χάους (Ίκαρος, 2022) θα κυκλοφορήσει στα γαλλικά από τον Actes Sud το 2025 και έχει υπογραφεί Option για την τηλεοπτική του μεταφορά. Ζει κοντά στη θάλασσα.

********

Ένα συναρπαστικό βιβλίο θρίλερ, που δεν το αφήνεις απ’ τα χέρια σου (page-turner), με πολλά στοιχεία νουάρ λογοτεχνίας, είναι το έργο του Ευσταθιάδη με τον πετυχημένο-αληθινό τίτλο, που εκφέρεται από καταδικασμένο σε ισόβια κάθειρξη, στις φυλακές υψίστης ασφαλείας  της πόλης Στράουμπινγκ Βαυαρίας, «Σου γράφω από την κοιλιά του κτήνους».

Είχα γράψει ακριβώς τις ίδιες δυο πρώτες σειρές αρχίζοντας την εισήγησή μου, για το έργο του Ευσταθιάδη «Ο Δύτης». Ο τρόμος με συνεπήρε από τις πρώτες σελίδες, όμως η περιέργεια για το ότι δεν είναι κάτι παρά «μαγικός ρεαλισμός,» συνέχισα, ας πούμε, απτόητη, ενώ η ευαισθησία μου με κινητοποιούσε να μεγιστοποιώ την κάθε σκηνή του έργου. Έτσι, γίνομαι ο Δρ. Γουάτσον - βοηθός του συγγραφέα-, στην έρευνα για τον πραγματικό δράστη, μετρώντας τα κατά, τα υπέρ, τις αντιθέσεις, τις αμφιβολίες και τα παιδαριώδη επιχειρήματα της ανάκρισης. Ενόσω αθωώνω τους καταδικασμένους,  αναθεματίζω το κάθε νομοθετικό πλαίσιο -που ελαφρά τη καρδία- φυλακίζει τον οποιονδήποτε, χωρίς  να λαμβάνει υπόψη «το τεκμήριο αθωότητας» σύμφωνα με το οποίο κάθε άτομο που κατηγορείται για οποιοδήποτε έγκλημα θεωρείται αθώο, έως ότου αποδειχθεί η ενοχή του.

Ο Μίνωας Ευσταθιάδης, έγραψε ένα έργο βασισμένο σε αληθινά γεγονότα. Έγραψε μια μελέτη, μια σπουδή (αν θέλετε) σχετική με το νομοθετικό πλαίσιο της ισόβιας φυλάκισης στη Γερμανία, που επιβάλλεται για σοβαρά εγκλήματα, όπως δολοφονία ή άλλα εγκλήματα, που προβλέπονται από το ποινικό δίκαιο. Στην υπόθεση του βιβλίου, πρόκειται για δυο ειδεχθή εγκλήματα, με ένα κοινό ύποπτο αποτύπωμα, όπου έχουν φυλακιστεί ισοβίως δυο άνθρωποι, ως εγκληματίες, ο ένας από τους οποίους,  ο νεαρός Φρέντερικ Τάλερ, έδωσε συνέντευξη στον συγγραφέα.

Το πρώτο αποκρουστικό έγκλημα που περιγράφει το βιβλίο, συνέβη το 1981 με την εξαφάνιση της 10χρονης Ούρσουλα Χέρμαν, που τελικά βρέθηκε νεκρή,  θαμμένη στο δάσος, κλεισμένη σ’ ένα κιβώτιο. Οι αρχές συνέλαβαν τον Αρτούρο Ζαμιάτιν και τον καταδίκασαν. Το δεύτερο επίσης ειδεχθές έγκλημα έγινε το 2006 όταν δολοφονήθηκε η Σαρλότε Μπέρινγκερ μέσα στο σπίτι της με είκοσι και πλέον τσεκουριές. Καταδικάστηκε ο νεαρός Φρέντερικ Τάλας ανιψιός της πάμπλουτης Σαρλότε, παρκαδόρος στο πολυώροφο πάρκινγκ-επιχείρηση ιδιοκτησίας του θύματος. Ένας ολόκληρος όροφος πάνω από το πάρκινγκ είναι το σπίτι της Σαρλότε, μέσα στο οποίο έγινε το έγκλημα.  Οι αρχές χωρίς αδιάσειστα στοιχεία ενοχοποιούν τον νεαρό Τάλερ.       

Ο συγγραφέας, ως ντεντεκτιβ, ερευνά παράλληλα τα δυο αυτά εγκλήματα και με λεπτομερείς αναφορές στη ζωή των καταδικασμένων, δίνει τις δυο όψεις του νομίσματος· ναι μεν είναι ο κατηγορούμενος δολοφόνος, αλλά θέτει επί τάπητος ενδείξεις ενοχής,  χωρίς να πείθουν, παρά μόνο πώς να κλείσουν δυο σοβαρές δικαστικές υποθέσεις, ώστε να μη θιγεί το κύρος της δικαιοσύνης. Αποδείξεις απτές που να στοχεύουν τους εγκληματίες είναι σχεδόν ανύπαρκτες. Ο αναγνώστης μένει ενεός, εφ’ όσον μπορεί ο οποιοσδήποτε να φυλακιστεί σε φυλακές υψίστης ασφαλείας, μπουντρούμια στη γλώσσα μας, όπως οι γερμανικές φυλακές, γιατί δεν δύνανται τα επιχειρήματά του να πείσουν το σύστημα των ανακρίσεων, που όπως φαίνεται γίνεται διάφορο και μόνο για την απολυταρχία του νομοθετικού συστήματος.     

Ευανάγνωστο, απολαύσιμο βιβλίο, με τη γνωστή γραφή του συγγραφέα που λέξη λέξη καλύπτει απ’ όλες τις μεριές και με λεπτομέρειες τους χώρους, τον χρόνο, τους βασικούς ήρωες των δυο φρικιαστικών εγκλημάτων, οπωσδήποτε και με τις υποστηρικτικές νομικές του σπουδές μας αφήνει με την ανέλπιδη πίκρα της δικαίωσης. Μόνο στο τέλος μετά από μακροχρόνια φυλάκιση του ενός των καταδικασμένων, αναφέρεται  ότι βρέθηκε ένας από τους βασικούς εκτελεστές του πρώτου εγκλήματος. Πολλά τα ψυχολογικά, κοινωνικά και ιστορικά ντοκουμέντα της χρονικής περιόδου των εγκλημάτων.

 

Απάνθισμα:
Διάφορα στοιχεία είχαν εμφανιστεί γύρω από την υπόθεση. Οι ανακριτικές αρχές, με την πεποίθηση ότι επρόκειτο για κάποιο είδος παζλ αποφάσισαν να συνταιριάξουν τα διάσπαρτα κομμάτια του. Μπορεί η προσπάθειά τους να ήταν κάπως βεβιασμένη στο τέλος όμως θα έπρεπε να σχηματιστεί το πρόσωπο του ανθρώπου με το σφυρί στο χέρι. Έτσι δεν γίνεται κατά κανόνα; Κανείς δεν μπορούσε και δεν ήθελε να διανοηθεί την ύπαρξη μιας ανωμαλίας, μια μαύρης τρύπας. Τα παζλ παραμένουν πάντα δημοφιλή, ακριβώς επειδή γεννούν την αίσθηση της ασφάλειας. Δεν λείπουν ούτε περισσεύουν κομμάτια.