ΜΕΛΑΝΑ ΟΠΩΣ ΤΑ ΜΟΥΡΑ της Αρετής Καράμπελα εκδόσεις θράκα

ΜΕΛΑΝΑ ΟΠΩΣ ΤΑ ΜΟΥΡΑ

              της Αρετής Καράμπελα

                        εκδόσεις θράκα

Η Αρετή Καράμπελα γεννήθηκε και ζει στην Αθήνα. Εργάστηκε ως φιλόλογος  στην ιδιωτική και δημόσια εκπαίδευση. Εκτός από διηγήματα γράφει και παραμύθια. Αυτό είναι το πρώτο της πεζογραφικό βιβλίο.

Το βιβλίο «ΜΕΛΑΝΑ ΟΠΩΣ ΤΑ ΜΟΥΡΑ» παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και είναι μια ευχάριστη έκπληξη για τον αναγνώστη. Μέσα σ’ αυτό το μικρό βιβλίο ξετυλίγονται είκοσι πέντε σπουδαία διηγήματα. Εξαιρετικά δυνατά κείμενα, πυκνή γραφή,  παραμυθητική αφήγηση∙  η δύναμη της γλώσσας απολύτως συνεπής με τις ευφάνταστες και ρεαλιστικές ιστορίες. Τα θέματα σε μαγεύουν κυριολεκτικά και δεν τα ξεχνάς εύκολα. Όλα πλάθονται σαν παραμύθι, όπως η σκοτεινή ενέργεια της ανθρώπινης φύσης, η θεϊκή φύση, η φύση ζώων-φυτών και το υγρό στοιχείο, λίμνες, καταρράκτες, θάλασσα, βάλτοι, διατρέχουν σχεδόν όλο το βιβλίο. Τα πάντα είναι παράξενα και μη αναμενόμενα, ανατρέπει τα κλασικά που συνήθως συναντάμε στα παραμύθια. Άγγελοι και δαίμονες, έρωτας σε αντιπαράθεση με τις εμμονές θανάτου, φως, σκοτάδι, μαγεία, υπέρβαση. Λιτές, αντιφατικές,  πληθωρικές ιστορίες με εσωτερική συνοχή. Ήρωες ζώα, δάση, λουλούδια.

Η Καράμπελα στη συλλογή της παραμυθογραφεί. Με τον τρόπο του σκληρού μαγικού ρεαλισμού, συνθέτει μικρές ιστορίες με πρωταγωνιστές το ένστικτο, το θάνατο και τον έρωτα. Το ένστικτο ως πρωτόγονη δοξασία, σύμφωνα με την οποία όλα τα όντα, τα φαινόμενα και τα πράγματα έχουν ανθρωπομορφική ψυχή, εμφανίζεται με τη μορφή ζώων. Τρωκτικά, πουλιά, σκυλιά, γάτες, παγώνια, παρελαύνουν ως πρωταγωνιστές η δευτεραγωνιστές στις ιστορίες. Το αρχέγονο, ανιμιστικό κομμάτι του εαυτού.

 Ο θάνατος εμφανίζεται στο βιβλίο, ως παρωδία, φάρσα, αστείο, παιχνίδι, θυσία, αναγέννηση, τιμωρία, αφορμή για διατράνωση της ζωής, νοσταλγική αποτίμηση.

Ο έρωτας στο βιβλίο, είναι μάλλον η αντιστροφή του θανάτου, τόσο όμως κοντινή, όσο το φιλί των εραστών.

Η γραφή της Καράμπελα είναι εικονοποιητική. Δεν εξηγεί, δεν ερμηνεύει, δεν αναλύει. Παραθέτει εικόνες, σκληρές, ζωντανές, ανεξίτηλες, μυστηριακές, εξώκοσμες. Και το τέλος ανοιχτό προς διερεύνηση. Καλεί τον αναγνώστη να διαδράσει με το κείμενο, να οραματιστεί το ενδεχόμενο και το πιθανό.

Σπαράγματα από τα 25 διηγήματα του βιβλίου:

1. Σιβηριανό χάσκι με λύκο (11-15)

-Σίγουρα την αγαπούσες την καλόκαρδη Βάγια, όμως την έριξες, απερίσκεπτα, στα δόντια του αγαπημένου σου λύκου,  με τη σειρά σου τον σκοτώνεις εξ επαφής και ας σε κοιτούσε με λυπημένο βλέμμα. Δεν ξέρω πως ένιωσες, όταν η Σενεγαλέζα χορεύτρια τραγούδησε ένα μακρόσυρτο μοιρολόι του τόπου της.

2. Τέσσερις τοίχοι  (16-18)

-Μήπως σε ξέχασαν; Μήπως δεν περισσεύει χρόνος για την μάνα; Κι εσύ μάνα έφτιαξες λαχταριστή κοτόσουπα, τάισες τις γάτες της γειτονιάς σου, ενώ σε παρακολουθούσαν παιδί με τη γάτα του αγκαλιά, βρόμικοι και πεινασμένοι. Είναι επίμονο το παιδί, όπως και η πείνα του, σου ζητάει τροφή. Τον ταΐζεις, τον δελεάζεις με μια μερίδα ακόμα αν πάει να πλύνει τα χέρια του. Και συ γιατί να μην έχεις ένα εγγόνι και αναγκάζεσαι να πλένεις και να ταΐζεις ξένα παιδιά; Μήπως όμως δεν είναι τόσο ξένα;…… κάτω από το τραπέζι, το αγόρι που την κοίταζε μέχρι το ύψος του λαιμού, δοκίμαζε την αντοχή ενός πλαστικού σκοινιού για μπουγάδα.

3. Πολύαιγος (19-21)

- Έχουν εντολή οι στρατιώτες  για τη διακομιδή της νεκρής γριάς του. Ο γέρος αρνείται πεισματικά κανείς δεν θα αγγίξει την γυναίκα του, τη μάγισσά του. Τους παρασύρει σε βαθύ λαγούμι,  τους θάβει ζωντανούς. «Θέλατε να μου την πάρετε; είπε και γύρω του σχηματίστηκε χορός από κερασφόρες  σκιές. Χάραμα ήταν, όταν υποβασταζόμενη η γριά, με μια αρμαθιά  κέρατα γύρω από το λαιμό, βγήκε από το σπίτι και πολύ αργά πλησίασε το λάκκο». 

4.  Ζώντα ζώα (22-24)

-Θες δεν θες, θα αγοράσεις από το ανθρωπόμορφο παγώνι έξι παρδαλές πουλάδες. Στο σύρμα ανεμίζει ένα σημείωμα «μου τις πληρώνεις όταν ξαναπεράσω».

5.Σταφύλια από πέρδικες (25-31)

-Ζεις σε περίοδο μεγάλης θλίψης λόγω του χωρισμού σου. Έντονα συναισθήματα όπως απογοήτευση, μελαγχολία, στεναχώρια σε επηρεάζουν. Μπήκε σπίτι σου είναι μαυριδερή έχει ένα μάτι γυάλινο, της είπες ότι η γυναίκα σου σε παράτησε για κάποιον άλλο.. Σου έκανε έρωτα η μαυριδερή γύφτισσα με το γυάλινο μάτι.

6.  Διπλής κοπής (32-36)

-Είχα μπροστά μου το πορτρέτο μιας θλιμμένης κοπέλας με ανοιχτόχρωμα μάτια, μαύρα μαλλιά πιασμένα κότσο και κατάλευκό δέρμα. Αισθάνθηκα άβολα. Ένιωθα σα να κοιτάω τον εαυτό μου από την κορνίζα.

7. Καφετιά σαλαμάνδρα (37-42)

-Στο κοίλωμα του βράχου με την κάπαρη, την έπιανα απλά απ’ τον ώμο και τα δάχτυλά μου άγγιζαν μόλις το λαιμό της. Ήξερα ότι θα γυρίσει να με κοιτάξει για να συνεχίσουμε μέχρι την πλακόστρωτη ανηφόρα. Η θέα από κει σε καθήλωνε.

8.  Κιτρινόμαυρη μουτζούρα στο τζάμι (43-48)

-Ο ατμός από το νερό του καταρράχτη με πιτσίλισε στα βλέφαρα και γύρισα το κεφάλι κλείνοντας τα μάτια. Όταν τα’ άνοιξα, τον είδα να με κοιτάζει κλαίγοντας. Τα μάτια του γυάλιζαν και ακούμπησε το πόδι του στο γόνατό μου.

9. Μαύρο σα μελάσα (49-52)

-Γυρίζω τη Νίτσα ανάσκελα και βυθίζω τα δάχτυλά μου πρώτα στα κατάμαυρα μαλλιά της και μετά στο σκοτάδι ανάμεσα στα πόδια της.

 10. Βούρκος στο παραθάλασσο (53-55)

-Από το κλαδί που της εμπόδιζε τη θέα, είχε φουρνίσει το μπαστούνι της.

11. Χύμα κολώνια λεμόνι (56-61)

-Δικό σου το διαμέρισμα μετά το θάνατο του θείου. Μετακομίζεις εκεί σε βολεύει είναι κοντά στη δουλειά. Όμως άρον άρον το παρατάς ξαναγυρίζεις στο παλιό σου σπίτι, αφού κόλλησες το «Ενοικιάζεται» με κόκκινα γράμματα.

12. Πράσινο του λαδιού (62-65)

-«Πώς θα σε πλύνουμε χωρίς σαπούνι;» της λέγαμε, «και να θέλεις να πεθάνεις, δεν μπορείς» Εκείνη πάντα έβρισκε τον τρόπο και το αντικαθιστούσε κι εμείς πάλι το κλέβαμε, γιατί ήταν ακριβό και μύριζα πασχαλιά.

13. Νάυλον κάλτσες στο μπαλκόνι (66-70)

-Ούτε τα αποκαΐδια από το δωμάτιο της μάνας μου, μπόρεσα να σκουπίσω. Έπεσα με τα ρούχα στο κρεβάτι της, που μύριζε νάιλον κάλτσες και καμμένη σάρκα.

14. Creative Art (71-74)

-Είναι αλήθεια ότι στη σχολή δεν είχαν μάθει να μακιγιάρουν νεκρούς. Ο φαλακρός, θα μπορούσε να της φανεί χρήσιμος.

15. Ίχνος αέρα (75-78)

-Στοργικά, πλησίασε πρώτη η μάνα του και τον σήκωσε στα χέρια της, σκουπίζοντας με το μπροκάρ της φόρεμα το πρόσωπό του….

 16. Στα σκοτεινά (79-82)

-Πριν βγει, κοιτάχτηκε στον καθρέφτη. Είδε για πρώτη φορά τους  κροτάφους του γκρίζους, σχεδόν άσπρους. Το μέτωπό τους κίτρινο, σαν το κερί.

17. Καλύτερα πουθενά (83-86)

-Το νερό είχε ήδη σκεπάσει την ορχήστρα και τα τραπέζια, ανεβαίνοντας όλο και πιο ψηλά.

18. Γύρισε προς το μέρος μου (87-89)

-Δεν είχα δει ωραιότερο πρόσωπο προφίλ. Ψηλό μέτωπο, αρχαιοελληνική μύτη, καλογραμμένα χείλη, μακρύς λαιμός.

19. Πάντα σκυφτός (90-93)

-Για να με ευχαριστήσει, τις πιο πολλές φορές μ’ άφηνε να σκαρφαλώνω στην πλάτη του…  Η μάνα μου του είχε εμπιστοσύνη. Μ’ έβλεπε μάλιστα από το μπαλκόνι στην αγκαλιά του..

20. Σκοτεινό νερό (94-98)

-Τα αρχαία ξόρκια κατρακύλησαν από το μυαλό στη μύτη της κι από κει στο στόμα και μπούκωσαν το λαρύγγι της με πνιχτές κραυγές.

21.  Κατέβαινε τις μεγάλες σκάλες

πρωί, με τον ήλιο να αφήνει φωτεινές δέσμες στο γκρίζο μαρμάρινο πάτωμα, ανεβοκατέβαινε μουδιασμένο, σχεδόν κουτσό, αφήνοντας το βάρος του να πέσει πότε στο ένα και πότε στο άλλο πόδι, όπως οι ζητιάνοι στα παραμύθια και έφτανε μέχρι το βάθος εκείι που άρχιζε η στριφογυριστή σκάλα με τη σιδερένια κουπαστή και το φθαρμένο μωσαϊκό.

22. Χιονίζει άραγε τον Αύγουστο (102-105)

-Αχόρταγα χείλη με ρουφάνε. Αρχίζω πάλι να αναπνέω…

23. Ραφή κάτω απ’ το φτέρωμα (106-109)

-Ακούγεται πυροβολισμός. Το χέρι του κυνηγού μόλις που προεξέχει από το βάλτο. Το χέρι της ταριχεύτριας με το κοτσύφι, σα να κάνει νεύμα στο πουθενά. Τα μαυροπούλια σχηματίζουν ελλειπτικούς κύκλους πάνω απ’ το βάλτο.

24. Σταφύλι ροζακί (110-113)

-Όλο το σπίτι άκουσε καθαρά, αργά το βράδυ, τα ουρλιαχτά της, όταν μπήκαν στο δωμάτιο και την είδαν γυμνή από’ τη μέση και πάνω με το στήθος γεμάτο αίματα.

25. Μελανά όπως τα μούρα (114-116)

-Το πρωί, όταν σηκώθηκε, φόρεσε τις παντόφλες, κατέβασε το ξυπνητήρι και γύρισε στη μεριά του. Τα χείλη του, μελανά και γλυκά όπως τα μούρα.

                                                …..-----…..